روایتی از زنان نوگرا در موزه هنرهای معاصر؛ زمان گذر از بازنمایی است

به گزارش خبرنگار مهر، نشست خبری نمایشگاه جدید موزه هنرهای معاصر تهران با عنوان «به گزارش زنان» روز یکشنبه ۲۹ تیر در محل این موزه برگزار شد.

رضا دبیری‌نژاد رئیس موزه هنرهای معاصر تهران در ابتدای جلسه با اعلام بازنشستگی حسن نوفرستی روابط عمومی این موزه، بیان کرد: روابط عمومی یکی از کارهای سخت و پیچیده است که به خودی خود سختی‌های دیگری هم دارد. قرار است از این به بعد شاهین زمانی کارهای روابط عمومی موزه هنرهای معاصر تهران را انجام دهد که تا پیش از این در بخش بین‌الملل فعال بود.

حسن نوفرستی نیز با تشکر از رضا دبیری‌نژاد گفت: حضور من در موزه هنرهای معاصر تهران با پیشنهاد آقای ملکی بود و با همکاری شما توانستم کارها را پیش ببرم. البته آقای دبیری‌نژاد نظرش این است که در آینده نیز در خدمت موزه باشم و امیدوارم این اتفاق بیفتد.

شاهین زمانی نیز در ادامه ابراز امیدواری کرد که بتواند همکاری خوبی را با رسانه‌ها داشته باشد.

دبیری‌نژاد درباره نمایشگاه‌های موزه هنرهای معاصر تهران گفت: ایده نمایشگاه جدید از آغاز سال جاری مطرح شد و مقدماتش را از اواسط نمایشگاه پیکاسو انجام دادیم تا بتوانیم بعد از نمایشگاه پیکاسو، این مهم را در هفته آخر خرداد به ثمر برسانیم اما متاسفانه با روزهای جنگ تحمیلی ۱۲ روزه مواجه شدیم و با توجه به شرایط، تصمیم گرفتیم الان آن را برگزار کنیم.

وی تصریح کرد: در دوره جدید با برنامه‌ریزی جدید، تاکید ما بر نمایش آثار گنجینه موزه هنرهای معاصر تهران بود. موزه‌ها هسته مرکزی شامل گنجینه‌شان دارند که سعی می‌کنند روایتی را از دل اینها بیرون بیاورند و به نمایش عمومی بگذارند که بر مبنای اهدافی مشخص، آثار انتخاب می‌شود.

زنان از شاخص‌های هنر نوگرا هستند

دبیری‌نژاد گفت: در نمایشگاه‌های پیشین موزه، نمایش آثار زنان هنرمند خیلی زیاد نبوده درحالی که نزدیک به ۶۵ هنرمند زن در گنجینه داریم و تصمیم گرفتیم آثار هنرمندان نوگرای زن را که از آنها در موزه اثر داریم، به نمایش بگذاریم. بر این اساس که حس کردیم باید هنر نوگرا را معرفی کنیم و در این میان، قطعاً یکی از شاخص‌های هنر نوگرا، حضور زنان است. در دوره متاخر یکی از ویژگی‌های معاصریت حضور زنان است و بر این اساس بود که نمایشگاه «به گزارش زنان» را انتخاب کردیم. امروز به حجم زیادی از اسامی زنان هنرمند معاصر رسیدیم که دیگر نمی‌شود بدون آنها نمایشگاه یا حراج هنری برگزار کرد.

وی در ادامه بیان کرد: افسانه کامران استاد دانشگاه و پژوهشگر هنری، توکا ملکی پژوهشگر هنر و سجاد باغبان ماهر کارشناس هنر و کیوریتور، گروه کیوریتوری نمایشگاه «به گزارش زنان» را تشکیل می‌دهند. به دلیل اینکه موزه هنرهای معاصر تهران تا به حال مدیر خانم نداشته، تصمیم گرفتیم یک رئیس افتخاری برای موزه هنرهای معاصر تهران در روز افتتاحیه نمایشگاه داشته باشیم که توکا ملکی عهده‌دار این مسئولیت شده است.

رئیس موزه هنرهای معاصر تهران در ادامه درباره فعالیت‌های جانبی این نمایشگاه توضیح داد: روز پنجشنبه این هفته در گالری‌های خانه هنرمندان ایران و روز جمعه در گالری‌های تهران، نمایشگاه‌هایی را با موضوع هنرمندان زن خواهیم داشت. در کنار نمایشگاه موزه هنرهای معاصر تهران نشست‌هایی را با موضوع زنان هنرمند برگزار می کنیم که مسئولیت آن را افسانه کامران برعهده خواهد داشت.

توکا ملکی در ادامه نشست بیان کرد: باور دارم برای روایت تاریخ هنر باید در نقاط مختلف ایستاد و قصه را روایت کرد که یکی از این نقاط، زنان و نقش زنان است و این زنان هنرمند دیدگاهی دارند که قطعاً تاریخ هنر را تکمیل کرده است. این به معنای تفکیک جنسیتی و پررنگ کردن نقش زنان یا مردان نیست بلکه بازخوانی هر کدام از آثار هنری است که بدون هر کدام تاریخ هنر ناقص خواهد بود.

وی بیان کرد: ما به جز آثار چندین هنرمند پیشگام هنر مدرن شاید آثار چندانی ندیده باشیم؛ وقتی آثار موجود در گنجینه را دیدیم که تا به حال دیده نشده‌اند ما نیز شگفت زده شدیم و این فرصتی بود که از زوایای مختلف بتوانیم آنها را بررسی کنیم.

ملکی اظهار کرد: در این نمایشگاه به این می‌پردازیم که زنان به چه موضوعات، تکنیک‌ها و شاخصه‌های موجود پرداختند و چقدر به جریان‌های هنر نوگرا توجه داشتند که همه این موارد سبب شد به تقسیم‌بندی برسیم که آثار را چیدمان و معرفی کنیم.

مواجهه مستقیم پژوهشگران با آثار هنری در موزه هنرهای معاصر

وی در ادامه بخش‌های نمایشگاه را برشمرد و گفت: اولین بخش نمایشگاه، پیشگامان است که نخستین هنرجویان زن هنر نوگرا را معرفی می‌کنیم. دومین بخش، پرتره است که زنان چطور به این موضوع پرداختند و به چه سوژه‌هایی توجه کردند. بخش سوم، هنر انتزاعی است که شاخص‌ترین آثار را در میان آثار زنان هنرمند همچون بهجت صدر دیدیم. بخش چهارم، منظره نگاری است که زنان آثار شاخصی در این حوزه دارند. بخش پنجم، زندگی روزمره است که زنان توجه خاصی به موضوعات روزمره و اجتماعی دارند. بخش ششم، نو سنت‌گرایی است که زنان به شیوه خودشان به این موضوع پرداختند. بخش هفتم، به سابقه تشکیل گروه‌های هنری و گروه دنا که تنها گروه مختص زنان در آن زمان است، می‌پردازد. بخش هشتم و آخر، پرداختن زنان هنرمند به مسایل اجتماعی است که نمونه‌های شاخصی وجود دارد.

افسانه کامران نیز درباره نشست‌های پژوهشی توضیح داد: یکی از وظایف موزه‌ها، پرداختن به موضوعات تحلیلی و پژوهشی است و اینکه چه طیفی از پژوهش‌ها را در بر می‌گیرد. در سال‌های اخیر این علاقه به پژوهش گسترش پیدا کرده است که یکی از کلیدواژه‌های آنها، بازنمایی است اما من امیدوارم این آثار از بازنمایی گذر کند و به مسائل مهم‌تر بپردازد.

وی در پایان تصریح کرد: آن چیزی که به روایت گنجینه موزه است باید با دیگر محل‌های نمایش آثار، متفاوت باشد بنابراین موزه می‌تواند این امکان را فراهم کند تا مواجهه مستقیم با این موضوعات برای پژوهشگران ایجاد شود.

نمایشگاه «به گزارش زنان» شامل آثار زنان هنرمند نوگرا روز چهارشنبه اول مرداد در موزه هنرهای معاصر تهران افتتاح می‌شود.